فتح الله آسترکی ( امید)
مردمان لر و بختیاری مثل سایر ملتهای جهان بلکه بیشتر با سوز ساز و آوای آواز خوگرفته اند و این خصیصه هاآمیزه اصلی واصیل زندگانیشان شده است.
موسیقی چنان درجان وتن دشتهاوکوهپایه های لرنشین تنیده است که حتی مردم این دیار به دوست وهم صحبت ومصاحب، ( همدنگ) میگویند. که درفرهنگ فارسی همان همنوا و هم آوا و همخوان معنامیدهد.
امکان ندارد چند تن دوست و فامیل و هم قوم وخویش شبی را برای چندساعت گرد هم آیند ، اما باهر توان و تخصصی بحث آواز خواندن دربینشان پیش نیاید. حال این دوستان ازهردست وهرصنفی که باشند. مهم این است که " خواندن" وجه مشترک همه لرتباران درساعات خلوت و گوشه های دنج وآرام روزگار خویش است.
"خواندن "ازهمان نخستین ساعاتی که کودک چشم به جهان می گشاید، بانغمه های لالایی مادر در روح و روان او جان می گیرد و تبلورمی یابد، ودرتمام دقایق زندگانی با او همراه است، و حضوری همیشگی دارد.
مردمان لرتبار با ساز به دنیا می آیند. باساز زندگی می کنند. باسازمی بالند. باساز عروس بخت خویش را به خانه امید می آورند. ونوعروسان باساز گله و رمه را می دوشندوباساز مشک های دوغ را می زنند و می آویزند ومردان قوم باساز آرامش خاطری برای منالها می آفرینندتادرتپه ماهورها به نرمی وگرمی به چرا مشغول شوند.
این نی لبک مرد روستایی لرتباراست که باقناعت واستغنایی مثال زدنی که گویی از مکاتب عرفانی هزارساله خراسان بزرگ آموخته است،وبا نت ها وفواصل محلی ، آوایی دلنوازسرمیدهد که بارقه های عشق والای انسانی از آن می تراود :
" ارخداقسمت کنه میشم بزایه
بره سه نذر ایکونوم یاروم بیاهه. "
و از آن سوی تپه ها در زیر کپرها و دوارها، عروس بخت خانه با ضرباهنگی دلنشین مشک میزندومی گوید :
" مشکه ایزنوم درون دواری
کره سه ایدوم خیر پیروالی. "
وسرانجام مردمان لر با ساز و آواز هم می میرند.و دراین میان این حقیقت رابه خوبی فهمیده اند که باید این تنها فرصت زندگیشان را زندگی کنند.
بزنین چو ور دهل دهل ور چو
هرکه مرد باری هنی د زنه نیوو
موسیقی لرستان از دیرباز بسیاری چهره های فنی وسنتی و نغمه پرداز را به خود دیده که هرکدام نامی بلند و آشنابرای مردمان این دیارهستند.
